Tập đoàn Boeing của Mỹ đã tuyên bố sẽ ngừng sản xuất dòng máy bay Boeing 737 từ tháng 1-2020 - lần đầu tiên trong hơn 20 năm qua trong bối cảnh lệnh cấm bay đối với dòng MAX bán chạy nhất của nhà chế tạo máy bay này dường như sẽ kéo dài sang năm 2020 sau hai vụ tai nạn kinh hoàng trong năm 2019.
Máy bay 737 MAX của Boeing được chế tạo tại Seattle, bang Washington), đã bị cấm bay trên toàn cầu từ tháng 3-2019 sau hai vụ tai nạn thảm khốc ở Indonesia và Ethiopia. Việc đóng băng sản xuất của một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất nước Mỹ dự kiến sẽ tác động tới các nhà cung cấp, các hãng hàng không và các thể chế tài chính trên toàn cầu cũng như đối với nền kinh tế Mỹ. Và câu hỏi đặt ra là tác động đối với hệ thống hàng không toàn cầu như thế nào?
Tất nhiên sẽ không thấy được tác động ngay tức thì vì một khi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chấp thuận để 737 MAX tiếp tục bay, ưu tiên hàng đầu của các hãng hàng không là chuẩn bị cho các máy bay 737 MAX đã có sẵn trong đội tàu bay của họ trở lại phục vụ. Sau đó, họ sẽ tìm cách chuyển 400 máy bay đã được sản xuất. Đã có những ước tính Boeing có khả năng cung cấp tối đa 70 máy bay cho khách hàng mỗi tháng, nghĩa là để xử lý được số hàng tồn này, Boeing sẽ mất gần 6 tháng, ngay cả khi hãng tạm dừng sản xuất trong toàn bộ thời gian đó.
Nhưng khả năng FAA đồng ý cho 737 MAX tiếp tục bay có thể phải đến tháng 2-2020 trong bối cảnh vẫn còn những nghi ngại cho dòng máy bay này. Các cơ quan quản lý toàn cầu khác, bao gồm cả ở Châu Âu và Trung Quốc, cũng đang cho thấy họ có thể mất nhiều thời gian hơn để phê duyệt cho sự trở lại của dòng máy bay này.
Nói về vấn đề này, nhà khai thác 737 MAX, Southwest Airlines và Fiji Airlines cho biết đang nghiên cứu thông báo của Boeing về việc ngừng sản xuất và không thể bình luận ngay về tác động đối với lịch trình và kế hoạch hoạt động của họ. Nhưng trước mắt có thể thấy, các hãng hàng không sẽ phải cài đặt phần mềm mới của Boeing, thực hiện một loạt kiểm tra bảo dưỡng trên các máy bay của họ và thực hiện chương trình đào tạo phi công đã được khuyến nghị, tùy từng quốc gia. Các nhà mạng của Mỹ đã cho biết quá trình này sẽ mất ít nhất 1 tháng sau khi 737 MAX được FAA phê duyệt hoạt động trở lại.
Sự trở lại này cũng còn lắm nhiêu khê. Singapore Airlines cho biết, ngay cả khi chính phủ Singapore chấp thuận cho 737 MAX bay trở lại, họ còn cần phải nhận được cái gật đầu của chính quyền ở Indonesia và Trung Quốc để các máy bay tiếp tục các tuyến thông thường. Vì lẽ này, tác động sẽ khác nhau ở các khu vực khác nhau. Nhưng có thể thấy những tác động trong chi tiêu tiêu dùng của Mỹ. Ở Châu Âu và Châu Á, nhu cầu đi lại giảm sút trong những tháng gần đây khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, dẫn đến nguy cơ cạnh tranh và giảm giá vé tăng cao sau khi 737 MAX trở lại.
THANH VĂN
